อาการทางระบบประสาทส่วนกลาง (Central Nervous System Adverse Events)

1. อาการอัมพาตอย่างเฉียบพลัน (Acute paralysis)

• Vaccine–Associated Paralytic Poliomyelitis (VAPP) VAPP เป็นภาวะที่มีอาการกล้ามเนื้อแขนขามีอัมพาตอ่อนแรงอย่างเฉียบพลันแบบ asymmetry และมีไข้ในขณะที่ผู้ป่วยเริ่มมีอาการอัมพาต และยังคงมีกล้ามเนื้ออ่อนแรงนานเกินกว่า 60 วันนับจากมีอาการ เกิดจากหลังได้รับวัคซีน OPV ประมาณ 4-30 วัน หรือ 4-75 วันหลังสัมผัสกับผู้ที่ได้รับวัคซีน OPV อัตราการเกิด VAPP ในเด็กปกติที่ได้รับวัคซีน OPV ครั้งแรกมีประมาณ 1 ใน 1.4 – 3.4 ล้านโด๊ส และจะลดลงเป็น 1 ราย ต่อ 5.9 – 27.2 ล้านโด๊สในครั้งต่อไป ซึ่งจัดว่ามีโอกาสเกิดน้อยมาก
• Guillain–Barre Syndrome (GBS) เป็นภาวะที่มีอาการกล้ามเนื้อแขนขาอัมพาตอ่อนแรงอย่างเฉียบพลัน ทั้งสองข้างเท่าๆกัน ไม่มีไข้ในขณะที่มีอาการอัมพาต พบได้ภายหลังได้รับวัคซีน TT, HBV  มักเกิดภายใน 6 สัปดาห์หลังรับวัคซีน

2. อาการทางสมอง (Encephalopathy)

เป็นภาวะที่มีอาการอย่างน้อย 2 อาการ ดังต่อไปนี้

• ชัก มีการเปลี่ยนแปลงของภาวะรู้สติอย่างชัดเจนนานอย่างน้อย 1 วัน หรือ
• มีการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมอย่างชัดเจนนานอย่างน้อย 1 วัน ส่วนใหญ่เกิดภายใน 72 ชั่วโมงหลังได้รับ DTP และเกิดภายใน 6-12 วันหลังได้รับ MMR

3.สมองอักเสบ (Encephalitis)

เป็นภาวะที่มีอาการ ไข้ ร่วมกับ อาการทางสมอง เช่น มึนงง สับสน ไม่รู้สึกตัว เกร็งหรือชัก หรือมีพฤติกรรมเปลี่ยนแปลง มักพบอาการภายใน 30 วันหลังได้รับวัคซีน MMR, JE

4. เยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis)

เป็นภาวะไข้ ปวดศีรษะ คอแข็งและมีอาการทางสมอง มักเกิดภายใน 30 วันหลังได้รับวัคซีน MMR

5.อาการชัก (Seizure)

เป็นอาการชักทั้งตัวโดยไม่มีอาการหรืออาการแสดงทางประสาทอื่น แบ่งเป็น Febrile seizures อาการชักร่วมกับมีไข้สูง และ afebrile seizures หมายถึงมีอาการชักและไม่มีไข้ร่วมด้วย ส่วนใหญ่มักจะพบแบบ febrile seizures เกิดภายหลังจากได้รับวัคซีน DPT, DPT-HB ประมาณ 1-2 วัน และ หลังได้รับ Measles ประมาณ 6-12 วัน

6.เส้นประสาท Brachial อักเสบ (Brachial neuritis)

มีอาการอย่างน้อยหนึ่งอาการบริเวณหรือไหล่ที่ฉีดวัคซีน หรือข้างตรงข้ามหรือทั้งสองข้าง ดังต่อไปนี้ เจ็บปวดที่แขนหรือหัวไหล่ มีอาการกล้ามเนื้อแขนหรือหัวไหล่อ่อนแรงและอาจลีบเล็ก หรือมีการเสื่อมของเส้นประสาทบริเวณแขนหรือหัวไหล่ อาจสูญเสียความรู้สึก มักเกิดภายหลังได้รับ TT, dt ประมาณ 2-28 วัน

7.เส้นประสาท Sciatic ได้รับบาดเจ็บ

เกิดขึ้นภายหลังฉีดวัคซีนเข้าชั้นกล้ามเนื้อบริเวณสะโพก (ซึ่งเป็นบริเวณที่ห้ามให้วัคซีน) ทำให้มีอาการ กล้ามเนื้อขาข้างที่ฉีดอ่อนแรง ปวดบริเวณกล้ามเนื้อ gluteus ปวดไปตามแนวประสาทของขา มี reflex ช้า และมีกล้ามเนื้อลีบหลังเกิดอาการประมาณ 1 เดือนครึ่ง เกิดขึ้นได้จากการฉีดวัคซีนผิดพลาด