นอกจากนี้โรคติดต่อบางชนิดสามารถแพร่จากคนสู่คนได้อย่างรวดเร็วผ่านระบบทางเดินหายใจและอาจเกิดจากสัมผัสเชื้อโดยตรง ทำให้เกิดการระบาดของโรคได้อย่างรวดเร็วดังนั้น การควบคุมโรค (Control) จึงเป็นอีกหนทางหนึ่งที่จะช่วยให้คนป่วยด้วยโรคติดเชื้อลดลง หลักการควบคุมโรคให้ยึดจำนวนวันของระยะฟักตัวเป็นเกณฑ์พิจารณาแยกผู้ป่วยหรือในรายที่สงสัย

• ระยะเวลาตั้งแต่ได้รับเชื้อจนมีอาการของโรคปรากฏ เรียกว่าระยะฟักตัวของโรค (Incubation period) ซึ่งแต่ละโรคไม่เท่ากัน เช่น คอตีบ จะเริ่มมีอาการปรากฏหลังได้รับเชื้อ 2-7 วัน แต่ HIV จะมีอาการหลังได้รับเชื้อนานกว่า 10 ปี
• โรคบางโรคสามารถแพร่กระจายให้ผู้อื่นได้ตลอดเวลาที่ได้รับเชื้อมา แต่บางโรคจะแพร่กระจายเฉพาะช่วงที่มีอาการ ซึ่งเรียกระยะเวลานี้ว่า ระยะติดต่อของโรค (Period of Communicability)
• ระยะเวลาที่ร่างกายมีเชื้ออยู่ในร่างกายและสามารถตรวจพบได้เรียกว่าระยะเชื้อปรากฏ ( Patent period )